Jaarlijks worden er in Europa naar schatting 35 miljoen tweedehandswagens verhandeld. Bij een heel aantal van die wagens - 30 tot 40 procent al naargelang de bron - wordt nog steeds gesjoemeld met de kilometerstand. Hoe dat komt en vooral hoe je het voorkomt, lees je hier.

Fraude met de kilometerstand is een fenomeen dat de Europese consument naar schatting tot tien miljard euro per jaar kost. Ook professionele autohandelaars worden, vaker dan ze zelf beseffen, het slachtoffer van malafide verkopers die in een aantal Europese lidstaten nog steeds vrij spel hebben. 1 wagen op 3. Een ontluisterend cijfer, dat in recente studies van Carfax en de internationale automobielfederatie FIA nog steeds overeind blijft.

Wereldwijde web, wagenwijde fraude?

“Het wereldwijde web heeft de deur wagenwijd opengezet voor grootschalige kilometerfraude”, is een vaak gehoorde kritiek. De globalisering heeft de tweedehandsmarkt inderdaad een heel ander gezicht gegeven, één waarbij de verkoper zijn gezicht niet meer hoeft te laten zien. Het internet heeft er wel voor gezorgd dat potentiële kopers zich vooraf beter informeren en meer auto’s vergelijken tijdens het zoekproces.

Een woord… is maar een woord

Toch is het voor een koper van een geïmporteerde wagen in het buitenland bijzonder moeilijk te achterhalen van waar de wagen komt en wat de onderhoudshistoriek is. Dat geldt overigens voor de meeste Europese automarkten, waar nog geen alomvattend registratiesysteem bestaat. De enige mogelijkheid om de juistheid van de kilometerstand te controleren, is door de onderhoudsgeschiedenis te checken. In Duitsland en Frankrijk wordt in een kwart van de gevallen de accuraatheid bewezen door een visuele check van de kilometerstand, maar in het leeuwendeel van de gevallen moet de koper voornamelijk vertrouwen op het mondelinge woord van de verkoper.

Nu, er zijn wel manieren om die kilometerfraude effectief te bestrijden. Eén lidstaat gaat al sinds 2006 voorop in de strijd: Brave little Belgium.

België, de voorbeeldleerling

Hoewel de Europese Commissie in 2014 een richtlijn uitvaardigde die de lidstaten opriep om komaf te maken met kilometerfraude (en overtreders zwaar te sanctioneren), blijven de meeste Europese landen lijdzaam toezien hoe hun tweedehandsmarkt ontregeld wordt door systematisch gesjoemel met kilometertellers. De uitzondering op die regel is België, dat het probleem van kilometerfraude in nauwelijks tien jaar nagenoeg volledig heeft teruggedraaid. Verrassend? Niet echt.

België is, naast Duitsland en Litouwen, de koploper in de export van tweedehandswagens buiten Europa. Naar schatting 480.000 voertuigen werden in 2014 vanuit de Antwerpse haven verscheept naar Afrika. Waarschijnlijk ging het daarbij om 150.000 Belgische wagens (uitgeschreven in België) en meer dan 300.000 voertuigen uit de B2B-handel. De handel koopt wagens op in het buitenland die vanuit België worden doorverkocht naar Afrika. Een groot deel van die wagens zijn afkomstig uit Griekenland, Italië en Spanje (als gevolg van de economische crisis), uit Oost- en Centraal-Europa (om logistieke redenen –transporteurs brengen oude wagens mee terwijl ze tweedehands afhalen) en uit de buurlanden Nederland en Duitsland.

Om het imago van de economisch belangrijke tweedehandsmarkt op te poetsen, introduceerde België in 2006 de Car-Pass, een verplicht document dat elke koper van een tweedehandswagen de echtheid van de kilometerstand garandeert. Een Car-Pass is een gedrukt document (op speciaal papier dat, net als een bankbiljet, beveiligd is tegen fraude) waarop de volledige kilometerhistoriek van een voertuig vermeld staat. De Car-Pass verzamelt alle gekende kilometerstanden via meer dan 11.000 erkende instanties: van de technische keuring, van het onderhoud in de garage, de carrossier, of van de laatste bandenwissel.

Sinds de invoering van de Car-Pass is het fenomeen van de kilometerfraude in België nagenoeg volledig verdwenen. Voor 2006 werd er jaarlijks met zo’n 60.000 wagens gesjoemeld, terwijl in 2015 slechts 1.197 inbreuken werden vastgesteld, ofwel 0,16 procent van het totaal aantal Car-Pass certificaten.

Naar een Europese Car-Pass?

Gezien het grote aandeel import en export van voertuigen binnen de EU, kan kilometerfraude echter pas écht worden ingedijkt indien een Europees grensoverschrijdend systeem op poten wordt gezet. Car-Pass ijvert reeds jaren voor een dergelijk systeem om een impact op Europese schaal te kunnen realiseren. In buurland Nederland werd inmiddels een gelijkaardig systeem geadopteerd, beheerd door RDW, maar de beloofde Europese aanpak blijft uit.

Nochtans zou de invoering van een Europees registratiesysteem ook tal van voordelen inhouden voor professionele verkopers, die baat hebben bij een eerlijke handel. Wanneer een koper kan aantonen dat de kilometerteller is teruggedraaid, is de professionele autodealer altijd aansprakelijk - zelfs wanneer hij de wagen te goeder trouw heeft aangekocht. In dit geval kan de koper de ontbinding van de overeenkomst eisen, of (een deel van) de verkoopprijs terugvorderen. Bovendien zou de invoering van een geharmoniseerd en waterdicht registratiesysteem leiden tot een klimaat van vertrouwen en transparantie, wat op zijn beurt resulteert in meer eerlijke concurrentie in de markt en een meer evenwichtig en correct prijsniveau.

Car-Pass en RDW zullen nog voor het einde van het jaar (2016), starten met de uitwisseling van kilometerstanden. Broodnodig, want het blijkt dat 15-20% van de auto’s die uit Nederland in België ingevoerd worden, een teruggedraaide teller bezitten.

OPENLANE’s garantie

Het gros van de wagens dat OPENLANE aan zijn klanten aanbiedt, komt van grote leasemaatschappijen en verhuurbedrijven. Deze wagens worden gedurende hun verhuurperiode onderhouden door officiële concessies van de respectievelijke merken. Ze worden dus geleverd met een volledige onderhoudshistoriek, waaruit de authenticiteit van de kilometerstand kan worden afgeleid. Maar ook voor wagens die van vlooteigenaren of handelaren komen, bestaat in veel gevallen een manier om de historiek te achterhalen. Zo kan er desgewenst een Car Pass opgevraagd worden om de kilometerstand te controleren. Daarnaast kan er bij bepaalde constructeurs een onderhoudshistoriek opgevraagd worden.